Tuesday, March 5, 2013

ហ្គោល​ដា មែ​“​នារី​ដែក​”​នៃ​នយោបាយ​អ៊ីស្រាអែល​

​ហ្គោល​ដា មែ​“​នារី​ដែក​”​នៃ​នយោបាយ​អ៊ីស្រាអែល​
លោកស្រី​ហ្គោល​ដា មែ

ភ្នំពេញ:      ​លោកស្រី ​ហ្គោល​ដា មែ ​(Golda Meir) មានឈ្មោះ​ដើម​ថា ហ្គោល​ដា មេ​យើ​សុន ​(Golda Meyerson)  កើត​នៅ​ថ្ងៃទី​០៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ​១៨៩៨- ស្លាប់​ថ្ងៃទី​០៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ​១៩៧៨​។ លោកស្រី ជា​គ្រូបង្រៀន និង​ជា​អ្នកនយោបាយ​ដែល​បាន​ក្លាយទៅជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ទី​៤ នៃ​រដ្ឋ​អ៊ីស្រាអែល​។​


​លោកស្រី​ ហ្គោល​ដា មែ ត្រូវបាន​ជ្រើសរើស​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល ​នៅ​ថ្ងៃទី​១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ​១៩៦៩​ បន្ទាប់ពី​បាន​បម្រើការ​ជា​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ការងារ​និង​ក្រសួងការបរទេស​។ លោកស្រី​ជា​ស្ត្រី​អ៊ីស្រាអែល​ទីមួយ និង​ជា​ស្ត្រី​ទី​បី​នៅលើ​ពិភពលោក​ ដែល​កាន់តំណែង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ។     ​លោកស្រី​ត្រូវបាន​គេ​ពិពណ៌នា​ថា​ជា​“​នារី​ដែក​”​ នៃ​នយោបាយ​អ៊ីស្រាអែល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ មុននឹង​ពាក្យ​នេះ​ត្រូវបាន​គេ​ហៅ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចក្រភព​អង់គ្លេស លោកស្រី​ម៉ា​ហ្គា​រ៉េត ថាច់​ឆឺ​រ (Margaret Thatcher)​។ អតីត​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ លោក​ដេវីដ បេន ហ្គួ​រៀន (David Ben-Gurion) ធ្លាប់​ហៅ​លោកស្រី មែ​ ថា​ជា​“​មនុស្ស​ល្អ​បំផុត​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​”​។ លោកស្រី​ត្រូវបាន​គេ​ពិពណ៌នា​ថា​ជា​ជីដូន​សក់​ខ្លី​ពណ៌​ប្រផេះ និយាយ​ដោយស្មោះ​ត្រង់ និង​មាន​ឆន្ទៈ​មុតមាំ​សម្រាប់​ប្រជាជន​ជ្វី​ហ្វ​។

​     ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៧៤, បន្ទាប់ពី​បញ្ចប់​នៃ​សង្គ្រាម Yom Kippur លោកស្រី​ហ្គោល​ដា មែ បាន​លាលែង​ពី​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​។ លោកស្រី​បានទទួល​មរណភាព​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៧៨​។​

​    ​...​ក្រោយពី​ការស្លាប់​ភ្លាមៗ​របស់លោក​ឡេ​វី អេស​ខូ​ល (Levi Eshkol) នៅ​ថ្ងៃទី​២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​១៩៦៩, គណបក្ស​បានជ្រើសរើស​លោកស្រី មែ​ ជា​អ្នក​ស្នង​តំណែង​។ លោកស្រី​ហ្គោល​ដា មែ ​ដែល​ពេលនោះ​មាន​អាយុ​៧១​ឆ្នាំ មិនបាន​ចូលនិវត្តន៍​ទេ ។​លោកស្រី​កាន់តំណែង​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កាលពី​ថ្ងៃទី​១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ​១៩៦៩ រហូតដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៤​។


​    ​លោកស្រី​មែ  បាន​រក្សាទុក​នូវ​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ចម្រុះ​ដែល​បាន​បង្កើត​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៦៧​ បន្ទាប់ពី​សង្គ្រាម​៦​ថ្ងៃ ដែល​នៅ​ក្នុងនោះ​គណបក្ស Mapai បានរួម​បញ្ចូល​ជាមួយ​គណបក្ស​ពីរ​ផ្សេងទៀត​គឺ​គណបក្ស Rafi និង​គណបក្ស Ahdut HaAvoda ដើម្បី​បង្កើតជា​គណបក្ស​ពលករ​អ៊ីស្រាអែល​។​


​    ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៦៩ និង​ដើម​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩៧០ លោកស្រី​បាន​ជួប​ជាមួយ​មេដឹកនាំ​ពិភពលោក​ជាច្រើន ដើម្បី​លើកកម្ពស់​ចក្ខុវិស័យ​នៃ​សន្តិភាព​នៅក្នុង​តំបន់​ម​ជ្ឈិម​បូព៌ា​, រួមមាន​លោក​រី​ឆាដ នី​សុន (Richard Nixon)​ ប្រ​ធានា​ធីប​តី​អាមេរិក នៅ​ឆ្នាំ​១៩៦៩,  លោក​នី​កូ​ឡែ សេ​អូ​សេ​ស្គូ (Nicolae Ceaușescu)​ ប្រធានាធិបតី​ រ៉ូ​ម៉ា​នី នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧២ ​និង​មេដឹកនាំ​សាសនា​កាតូលិក សម្តេច​ប៉ាប​ប៉ូល​ទី​៦ (Pope Paul VI) នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៣ ។     ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៧៣ លោកស្រី​បានរៀបចំ​ទទួល​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​អធិការបតី​អាល្លឺម៉ង់​ខាងលិច​ គឺ​លោក​វី​ល​លី ប្រ៊េ​ន​ដ្ត៍​ ( Willy Brandt)​ មក​ប្រទេស​អ៊ីស្រាអែល​។

​     ​ក្នុង​ខែសីហា ឆ្នាំ​១៩៧០ លោកស្រី​ហ្គោល​ដា មែ បានទទួល​យកគំនិត​ផ្តួចផ្តើម​សន្តិភាព​មួយ​របស់​អាមេរិក ​ដែល​អំពាវនាវ​ឲ្យ​បញ្ចប់សង្គ្រាម​រ៉ាំរ៉ៃ ហើយ​អ៊ីស្រាអែល​បាន​សន្យា​ដក​កងទ័ព​ដើម្បី​“​សង្គ្រោះ និង​ទទួលស្គាល់​ព្រំដែន​” ក្នុង​គម្រោងការ​នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទូលំទូលាយ​មួយ​។ គណបក្ស Gahal បាន​ចាក​ចេញពី​រដ្ឋាភិបាល​ឯកភាព​ជាតិ​ដើម្បី​ប្រឆាំង​តវ៉ា​, ប៉ុន្តែ​លោកស្រី ហ្គោល​ដា មែ បាន​បន្ត​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាលចម្រុះ​ដែល​នៅសល់​។​


​    ​នៅ​ថ្ងៃទី​៨​ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ​១៩៧៨ លោកស្រី​មែ បាន​ស្លាប់​ដោយសារ​ជំងឺមហារីក​នាទី​ក្រុង​ហ៊្សេ​រុយ​សា​ឡិ​ម ​(Jerusalem)​ នៅ​អាយុ​៨០​ឆ្នាំ ។ ៤​ថ្ងៃ​ក្រោយមក នៅ​ថ្ងៃទី​១២​ខែធ្នូ សព​លោកស្រី​មែ​ត្រូវបាន​គេ​បញ្ចុះ​នៅលើ​ភ្នំ Herzl នៅក្នុង​ទីក្រុង ហ៊្សេរុយ​សា​ឡិ​ម​(Jerusalem) ។​

​    ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥ ​លោកស្រី​ហ្គោល​ដា មែ ​ទទួលបាន​ពានរង្វាន់​អ៊ីស្រាអែល​ចំពោះ​ការផ្តល់​វិភាគទាន​ដល់​សង្គម​និង​ រដ្ឋ​អ៊ីស្រាអែល ។ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៤ លោកស្រី​ត្រូវបាន​ផ្តល់​កិត្តិយស​ជា​មាតា​ពិភពលោក​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន American Mothers, Inc ៕ S

No comments:

Post a Comment